NULIS PEDARAN (BAHASAN)

Nulis Pedaran

Ayeuna urang diajar nulis pedaran. Tapi saméméhna, naha hidep kungsi maca hiji katangtuan nulis pedaran nu hadé? Sangkan tulisan urang hadé, nulisna lancar, sarta kaharti eusina ku nu maca, perlu urang merhatikeun katangtuan dina nyusn hiji tulisan. Pén tengetan ieu sawatara hal penting di handap.

 

(1)      Nangtukeun Téma, Topik, jeung Judul

Téma : pokok pasualan atawa bahan nu rék ditulis (dipedar)

Judul : beungeutna hiji karangan

Upama téma mah ambahan (ruang lingkup) ngeunaan pasualan atawa bahan nu rék ditulis, sedengkeun judul mah pedaran awal (pituduh singget) eusi karangan nu rék ditulis. Téma mangaruhan kana wawasan nu nulis. Leuwih loba maca, nu nulis bakal leuwih loba bahan nu bisa ngadeudeul kana bahan nu rék ditulis dumasar éta téma.

 

(2)      Nangtukeun Téma

Sawatara hal penting sangkan téma nu diangkat gampang dimekarkeunana, di antarana:

a.    ulah nyokot téma nu pedaranana lega teuing

b.   pilih téma nu dipikaresep sarta kira-kira ku bisa dimekarkeun;

c.    pilih téma nu sumber atawa bahan-bahana bacaanana babari dipaluruhna.

Saupama téma geus ditangtukeun, satuluyna dipedar jadi hiji wangun karangan nu ngaguluyur tur sistematis. Salah sahijina ku cara nangtukeun heula judul karangan. Ari judul karangan nu hade nya éta nu ngagambarkeun sakabéh eusi karangan nu rék ditulis.

 

(3)      Nangtukeun Topik - Judul

•       Nangtukeun judu karangan

•       Nangtukeun naon masalahna, naha, kumaha, di mana, jeung iraha.

•       Judul minangka jabaran tina topik.

•      Judul leuwih husus (spesifi k) jeung ngagambarkeun masalah atawa variable nu     bakal dipedar

•    Judul teu kusu sarua jeung topic. Saupama topik sakaligus jadi judul, sipat éta        karangan biasana umum jeung ambahana leuwih lega.

•       Judul ditulis sanggeus ngagarap téma, sangkan kajamin éta judul cocog jeung        eusina;

•       Judul nu hade bakal ngirup nu maca neuleuman eusina;

•   Judul ngan ukur nyebutkeun ciri-ciri nu pentingna wungkul, nepi ka nu maca bisa ngabayangkeun halhal naon nu bakal kabaca dina éta tulisan.

 

(4)      Sarat judul yang baik

•      Judul kudu luyu atawa relevan jeung téma atawa topic

•      Judul kudu nimbulkeun kapanasaran jalma hayang maca éta karya

•      Judul kudu singget, ulah dina wangun kalimah atawa prase panjang tapi kudu ngawangun kecap atawa beungkeutan kecap nu singget

•      Upama kudu nyieun judul nu panjang, ciptakeun judul utama nu singget, tuluy judul tambahan nu panjang.

•      Judul ulah provokatif.

 

(5)      Tujuan Nulis

Sangkan teu ka mana-mendi, urang ogé perlu nangtukeun tujuan nulis. Tujuan nulis bisa dirumuskeun, upamana pikeun ngabéjakeun, pikeun manggihkeun, pikeun ningkatkeun, pikeun ngadalikeun, pikeun nganalisis, pikeun nambahan atawa ngurangan, jeung sajabana.

 

(6)      Nagumpulkeun Bahan

Sanggeus nangtukeun tujuan, satuluyna nangtukeun bahan. Rupa-rupa cara ngumpulkeun bahasan tulisan, di antarana maca Koran, majalah, nanyakeun ka narasumber. Cindekna mah unggal panulis ngabogaan cara masingmasing dina ngumpulkeun bahasa nu rék ditulisna.

 

(7)      Milah-milah bahan

Sanggeus boga bekel bahan, tuluy éta bahan téh dipilah-pilah, dipasing-pasing. Pilih mana nu penting, mana nu kudu ditulis leuwih ti heula jeung mana nu dipandeurikeun. Ngan ulah poho, cokot bahan-bahan anu luyu jeung téma karangan nu geus ditangtukeun. Cindekna, catet hal-hal penting, maca dijadikeun hiji kabutuhan, loba diskusi nu positip pikeun nambahan wawasan.

 

(8)      Nyusun Rangkay Karangan

Bekel karangan nu meunang milih téh tuluy disusun dina wangun rangkay karangan. Susun saléngkah saléngkah. Léngkah mana nu rék diheulakeun jeung bahan mana nu rék diasupkeun. Kitu satuluyna nepi ka ngawujud rangkay karangan. Ku cara kitu urang bakal bisa nulis kalawan museur (focus) tur ngaguluyur sarta kaukur.

Wangun Tulisan Bahasan

Cara nuliskeun tulisan bahasan téh rupa-rupa wangunna. Sangan leuwih paham, di handap dipedar wangun tulisan bahasan, di antarana:

a.      Arguméntasi (Persuasi)

Arguméntasi (Persuasi) téh wacana nu eusina ngajéntrékeun jeung nerangkeun bener henteuna hiji perkara dumasar kana alesan nu kuat, nepi ka bisa percaya jeung ngahudang pamaca pikeun milampah hiji pagawéan.

b.      Déskripsi

Déskripsi téh tulisan nu ngagambarkeun objék, tempat, atawa kajadian sacara jéntré ka pamaca, tepi ka pamaca siga nu ngarasakeun langsung éta kajadian nu digambarkeun dina wacana.

c.       Narasi

Narasi téh nu nyaritakeun lumangsungna hiji kajadian ti mangsa ka mangsa kalawan ngaruntuy tur runut.

d.      Éksposisi

Éksposisi téh wacana nu eusina ngajéntrékeun tur medar hiji objék, prosésna, tujuanana jeung gunana.

Tulisan bahasan mah ilaharna sok maké wangun tulisan campuran contona déskripsi jeung narasi atawa narasi jeung arguméntasi. Pikeun nangtukeun hiji tulisan kaasup kana jenis karangan naon, tingali baé sabagian gedé cara nulisna atawa eusina.

 

Maham Struktur Bahasan

Struktur tulisan bahasan diwangun ku bubuka, eusi, jeung panutup. Bubuka minangka bubuka atawa panganteur tulisan. Bisa ku nerangkeun gambaran tempat, nyaritakeun naon-naon anu rék dipedar, atawa nyaritakeun perkara séjén nu patalina jeung bahasan pikeun babandingan.

Bagian eusi mah nyaritakeun inti bahasan. Sedengkeun bagian panutup minangka pamungkas tulisan bahasan. Bisa ku kacindekan, harepan ka hareupna, jeung nyaritakeun kaayaan kiwari boh nu hadé boh nu goréng pikeun ngirut pamaca.